Konu İstihdam. Rakamı Değil Niteliği Önemli

Bir Şehir Hastanesi yapacağız inşaatında en az 2 bin, bittiğinde de en az 2 bin kişi çalışacak der siyasilerimiz seçmenine şirin gözükmek için.

Şirin gözükmek!

Yanlış mi söylüyor yanı siyasetçi?

Yooo rakamlar doğru. Öyleyse!

İstihdamdan ne anladığımız önemli. Kısaca izah edeyim.

Örneğin bir AVM açacağız 800 kişiye iş imkanı sağlayacağız derya konuşmacı. Oysa istihdam yaratmak işi olmayanı işgören konumuna almaktır. Örnekteki iş yeri toplam pazarı büyütmeyecek veya dışarı kaçan tüketicinin bir kısmını ancak geri alıkoyabilecektir. (Rize için Trabzon AVM lerine daha az gidilecek gibi) Bu durumda açılacak AVM, mevcut pazar hacmini azami yüzde 20 büyütebileceğinden bu 800 kişiden 600-650’si zaten mevcut pazarda çalışanlardan sağlanacaktır. Yanı işgörenin iş yeri değişecektir. İşsiz iş sahibi yapılmayacaktır. (Kurumsallık yanı vb konular şimdi konumuz değil)

Türkçesi üretime dönük olmayan iş yeri, yeni istihdam değil istihdamın yer değiştirmesini sağlar.

Farklı bir örnek verelim… SVKRU ilinde yeni bir Şehir Hastanesi açıldı diyelim. Sayın Bakan 1500 yataklı hastanemizle 2750 kişilik istihdam sağladık / sağlayacağız der.

Bu örnekte iki detayı çalışacağım.  Birincisi açılan o şehir hastanesinin kadrosunun çoğu yine o ilde ki kapatılan pardon nakledilen hastanelerden transfer edilmiştir. Artan yatak sayısına ve sağlık dışı sosyal – ticari birimlerde genişleme olduğundan ortalama yüzde 20 oranında ancak yeni istihdam olabilmiştir. Yanı yaratılan istihdam 2750 kişi değil en fazla 500 kişidir.

İkincisi… Örnekten devam ediyorum. Yeni komplekste istihdam edilen 2750 kişinin 2 bin kadarı asgari ücretli iş görendir. Asgari ücretle iş bulmada insanımızın sıkıntısı yoktur. MYK 15 yıldır var ama vasfına bakılmaksızın sokaktan geçen temizlik işçisi (istihdamın en büyük kısmı) olarak iş başı ettirilmekte, XKRP kargo şirketinden sabah ayrılan personel öğleden sonra rakip firmada işe başlayabilmektedir. (Rize’de, İstanbul’da eleman yetersizliğinden kargolar gününde dağıtılamamakta, hatta alıcısına hikayeden geldik, adresinizde yoktunuz, siz gelip alın denmekte!)

Bitireyim.

Sabah aklı selim diye bildiğim merkezde iş yeri olan bir hemşerim, aradı. “Falan yatırım şehrimizde açılsa fena mi olur, binlerce insanımız işe alınacak” deyince,

“İŞKUR eleman arayanlara nitelikli personel bulmadığından Arifoğlu Reklamın deneyimli, oryante edilmiş personelini kaynak olarak görebiliyor, geçen yıllarda Yelkenciler Endüstriyel Mutfak nitelikli üretim işçisi, ustası bulamadığından Rize dışından istihdam sağlamayı düşünüyordu” minvalinden açıklama yaptım. Ve yukarda yazdıklarımı izah ettim.

Özü, asgari ücretle istihdamı artırmak “gizli işsizliktir”. Her kasabaya üniversite açmak öğrenci sayısını artırıp işsizlik rakamını düşük göstermektir. Doğrusu sıfırdan insanımıza iş olanağı sağlayan üretime dönük hamleler yapmak, vasıfsız iş gücünü nitelikli iş gücü haline dönüştürmek ve katma değerli işlerde istidam etmek, ettirebilmektir.

Muhammet Marap dostumun dediği gibi “enflasyon rakamlarının değil enflasyonunda düştüğünü görürüz inşallah”

Nitelikleri olan insanımıza da iş kapılarının açılacağı günleri de yaşamak dileğiyle selamlıyorum.

Recep Ali Aksoylu