Bunlar Yapılmazsa Ovit Tüneli Yetim Kalır

Doğrudan 13 ili ilgilendiren “Rize Mardin Sevgi Yolu”nun en önemli halkası olan, 150 yıllık rüya olarak bilinen ve bu yolun en zor, en önemli, en çok yatırım isteyen geçiş noktası Ovit tüneli 2018 yılı Haziran ayında hizmete açıldı. Ancak sadece Ovit tünelinin tek başına “Sevgi Yolu”na katkıda bulunması ne yazık ki yeterli değil. Ovit büyük hayalin en büyük halkası olmakla beraber, halkanın diğer parçaları olmadan işlevini tam olarak yerine getiremez. Karayolları Genel Müdürlüğü yıllık ortalama günlük trafik (YOGT) 2018 yılı verilerine bakılırsa, tünel açıldıktan sonra Ovit’ten geçen taşıt sayısında geçtiğimiz yıllara göre çok büyük değişiklikler görülmemektedir. Bunu söylemek için biraz erken olabilir. 2019 yılı verilerine de bakmak daha sağlıklı sonuçlar verecektir. Ancak bu haliyle rakamların çok fazla artacağını sanmıyorum. Ovit tünelinin yolun sadece kışın açık kalmasını sağlamaktan öteye bir katkısı olmayacabilir.

İkizdere-Ovit bağlantısı yapılmadan, hele hele ikinci büyük halka olan Kırık tüneli tamamlanmadan Ovit tünelinin değeri tam olarak ortaya çıkmayacaktır. Bu aşamada Ovit’i dağın başında yetim bırakmayacak, şenlendirecek, gerçek değerini ortaya çıkaracak en önemli adım Kırık Tünelinin tamamlanarak bir an önce devreye sokulmasıdır. Kırık tüneli niçin önemli? Çünkü yolu asıl kısaltacak olan tünel burasıdır. Gölyurt geçişini de içinde bulunduran  49 km ‘lik yolun önemli bir kısmı zorlu yol şartlarını içermektedir. 7.2 km lik tünel ile birlikte yapılacak olan yol yaklaşık 14 km olacak ve güzergahı 35 km kısaltacaktır. Mevcut durumda Gölyurt geçişi yaklaşık 40 dakika sürmektedir. Ağır taşıtlar için ise bu süre çok daha artmaktadır. Kırık tüneli ve bağlantı yolu ile 9 dakikada bu zorlu geçiş tamamlanacak ve güzergahı 30 dakika kısaltacaktır. Sadece zamandan mı tasarruf edeceğiz? Tabi ki hayır. Yoldan bu haliyle yaklaşık 700’ü otomobil olmak üzere 1000 araç geçmektedir.  Bir otomobil 49 km’lik geçişte yaklaşık olarak 3 litre yakıt tüketmektedir. Yeni güzergahta ise bu tüketim 0,7 litreye düşecektir. Bir otomobil 2,3 litre daha az yakıt tüketecektir. Benzer şekilde bir adet ağır taşıtın ise yaklaşık olarak 10 litre daha az yakıt tüketimi olacaktır. 1 litre yakıt yaklaşık olarak 1,15 dolar olduğuna göre 1 otomobil günde 2,65 dolar, 1 ağır taşıt ise günde 11,5 dolar tasarruf sağlayacaktır. 700 otomobil ve 300 ağır taşıtın günlük tasarrufu 5305 dolar, yıllık ise yaklaşık 2 milyon dolar olacaktır. Amortisman giderlerini, zaman tasarrufu, konfor ve sosyal faydaları hesaba katarsak bu rakam daha da artacaktır.

Kırık tünelinin Erzurum tarafından 800 m, Rize tarafından 2700 m olmak üzere toplam 3500 m sinin yani tam yarısının delme işlemi tamamlandığı da dikkate alınırsa çalışılmayan her gün kayıp miktarıda artmaktadır. Kaldı ki Kırık tünelinin tamamlanmasıyla yol bir cazibe merkezi haline gelerek İyidere Lojistik merkezinin ana ulaşım koridorlarından birini oluşturacaktır.  Trafik yoğunluğu da bu rakamların çok üzerine çıkacaktır. Yıllardır büyük kısmı bitmiş olarak bekleyen Dallıkavak tünelinin de tamamlanmasıyla yol 5 km daha kısalacaktır. Sadece bu iki tünel yolu 40 km kısaltmakla kalmayıp petrolde dışarıya bağlı olan ülkemize milyonlarca dolar tasarruf sağlayacaklardır. 

Öte yandan, Trabzon-Gümüşhane-Erzurum yolu mevcut hali ile 300 km. dir. Yeni Zigana tüneli ve Kop tünelleri ile bu mesafe 15 km kadar kısalacaktır. Ancak Trabzon-Ovit-Erzurum güzergahı mevcut haliyle zaten 285 km’dir. Kırık ve Dallıkavak tünelleri tamamlandıktan sonra 285 km’ den 245 km’ye düşecektir. Böylece Trabzon’a gitmek için daha kısa bir alternatif olacak ve diğer güzergahın yükünü de hafifletecektir.  

Yarısı tamamlandıktan sonra, 2 yıldır duran tünelde yeniden çalışmalara başlanıp tamamlanmasıyla bu trafik miktarlarında bile şimdiden sonra yapılacak olan masrafı yaklaşık 20-25 yıl gibi bir sürede çıkaracaktır. Kaldı ki, İyidere Lojistik merkezi ve Trabzon için alternatif bir güzergah teşkil etmesi de dikkate alınırsa artan trafikle birlikte daha kısa sürede kendini amorti edecektir.  

Konu sadece İsmet Kösoğlu, Tahsin Bayramoğlu, Mehmet Emin Toprak’ın gündeme getirmesiyle konuşulmasın, tüm bölge insanının ortak derdi, ortak sevdası olsun. Sevgi yolunun en önemli halkaları olan yarım kalmış Kırık ve Dallıkavak tamamlanıp, İkizdere Ovit geçişi de bir an önce hayata geçirilsin ki 2600 rakımlı tepeyi delip geçen 150 yılın rüyası “OVİT TÜNELİ YETİM KALMASIN”. 

Prof.Dr. Servet Karasu

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkan